بررسی جامعه شناختی بوروکراتیزاسیون حوزه علمیه قم با رویکرد وبری۱ )فرآیندها، چالشها و موانع(

نویسندگان

سارا شریعتی مزینانی

استادیار گروه جامعه شناسی دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران مهدی سلیمانیه

کارشناس ارشد جامعه شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

نهاد حوزه علمیه در طول حیاتش به صورت قابل توجهی در حوزه های مختلف بر جامعه ایران تأثیر گذاشته و از آن تأثیر پذیرفته است و بنابراین شایسته توجه جدی و تحلیل جامعه شناختی است. شواهد و قرائنی وجود دارد که به نظر می رسد این نهاد مهم و مؤثر در سه دهه اخیر، و بخصوص در حوزه علمیه قم، با تغییراتی جدی روبه رو بوده است. یکی از این تغییرات مهم روند روبه تزاید بوروکراتیزه شدن نظام آموزشیحوزه است. این پژوهش بر آن بوده تا ابتدا با رویکردی جامعه شناختی به ارائه توصیفی مختصر از کلیت این تغییر بپردازد. سپس با مطالعه آخرین نظرات مکتوب نمایندگان اصلی « بوروکراسی » طیف مدافع این تغییرات، در مقایسه با گزاره های اساسی سازنده مفهوم از منظر ماکس وبر در سنت جامعه شناختی، نشان می دهد که روند کلی این تغییرات بوروکراتیزاسیون » قرابت های فراوانی با مفهوم دارد. « در مرحله بعد »پیامدها «ی  اجتناب ناپذیر این فرآیند را از منظر جامعه شناختی مورد بررسی قرار داده ایم تا نشان دهیم که حجم قابل توجهی از این پیامدها بر اثر اجرای این طرح در حال حاضر در حوزه به وقوع پیوسته است. در قسمت انتهایی، نمونه ای از مقاومت های جدی در برابر ابعاد مختلف انجام این پروژه در داخل حوزه بررسی شده است. روش اصلی این پژوهش مطالعه اسنادی بوده که در جریان آن طیفی از داده های اسنادی شامل مصاحبه ها، سخنرانی ها، کتاب ها و آمارهای رسمی مورد استفاده و بررسی قرار گرفته است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی جامعه شناختی بوروکراتیزاسیون حوزة علمیة قم با رویکرد وبری1 )فرآیندها، چالشها و موانع(

نهاد حوزة علمیه در طول حیاتش به صورت قابل توجهی در حوزه های مختلف بر جامعة ایران تأثیر گذاشته و از آن تأثیر پذیرفته است و بنابراین شایستة توجه جدی و تحلیل جامعه شناختی است. شواهد و قرائنی وجود دارد که به نظر می رسد این نهاد مهم و مؤثر در سه دهة اخیر، و بخصوص در حوزة علمیة قم، با تغییراتی جدی روبه رو بوده است. یکی از این تغییرات مهم روند روبه تزاید بوروکراتیزه شدن نظام آموزشیحوزه است. این پ...

متن کامل

مدیریت محلی تاکتیک برتر سند چشمانداز بررسی جامعه شناختی واقعیتها، چالشها و موانع

ایران اسلامی با ادبیات غنی؛ هویت تاریخی؛ فرهنگ و ایدئولوژی آرمانگرایانهی دینی و ملی؛ اطلس جغرافیایی ثروتمند؛ سرمایهی اجتماعی پویا و سرمایهی انسانی ارزشمند همراه با ساختمان جمعیت جوان، همچنین با داشتن انگیزههای روانی و فرهنگی در 3 دههی گذشته عزم جزم کرد تا با رهبری رهبران سیاسی، اندیشمندان و روشنفکران خود برای رسیدن به توسعهی پایدار و بهرهمندی از عدالت، امنیت، ثبات، رفاه، نشاط و آسایش، ساختارهای...

متن کامل

بررسی ویژگی های جامعه شناختی نمونه نوعی محصّل علوم دینی در حوزه علمیه قم (طلاّب دوره سطح)

این پژوهش در پی یافتن پاسخی جامعه شناختی برای این پرسش است که: «از زندگی طلاّب چه می دانیم؟» در این زمینه، سؤال های متعددی مطرح می شود که غالباً حول محور ابعاد عینی، وضعیت زندگی روزمرّه و گرایش های ذهنی طلاّب سازمان یافته است. هدف اصلی این پژوهش در گام نخست، آن است که ابعاد بیشتری از زندگی طلاّب را بشناسیم، قالبی بودن نوع زیست اجتماعی طلاّب را بشکنیم و تکثّر موجود در واقعیت زندگی آنان را تا حدی درک کن...

متن کامل

مدیریت محلی تاکتیک برتر سند چشمانداز بررسی جامعه شناختی واقعیتها، چالشها و موانع

ایران اسلامی با ادبیات غنی؛ هویت تاریخی؛ فرهنگ و ایدئولوژی آرمانگرایانهی دینی و ملی؛ اطلس جغرافیایی ثروتمند؛ سرمایهی اجتماعی پویا و سرمایهی انسانی ارزشمند همراه با ساختمان جمعیت جوان، همچنین با داشتن انگیزههای روانی و فرهنگی در 3 دههی گذشته عزم جزم کرد تا با رهبری رهبران سیاسی، اندیشمندان و روشنفکران خود برای رسیدن به توسعهی پایدار و بهرهمندی از عدالت، امنیت، ثبات، رفاه، نشاط و آسایش، ساختارهای...

متن کامل

بررسی هم نویسندگی پژوهشگران دانشگاه‌های تهران و حوزه علمیه قم طی سال‌های 1383- 1392

هدف: این پژوهش با هدف بررسی وضعیت همکاری علمی میان حوزویان و دانشگاهیان، به بررسی پدیدۀ هم‌نویسندگی پژوهشگران دانشگاه های تهران و حوزۀ علمیه قم طی سالهای 92-1383 پرداخته است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش کتابخانه‌ای انجام شده است. جامعۀ پژوهش،مقالات مشترک بین پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی است. برای جمع‌آوری داده‌ها، از پایگاههای داخلی بهره‌گیری شد. تحلیلهای انجام شده با اس...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات اجتماعی ایران

جلد ۷، شماره ۱، صفحات ۸۱-۱۱۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023